BEZPŁATNA KOLONOSKOPIA

PROGRAM BADAŃ PROFILAKTYCZNYCH RAKA JELITA GRUBEGO

Celem programu jest zapewnienie spadku umieralności Polaków dzięki możliwości wykrywania wczesnych bezobjawowych postaci raka poprzez wykonanie kolonoskopii przesiewowej oraz spadek zapadalności – czyli liczby nowych nowotworów w przyszłości dzięki usuwaniu polipów w trakcie badania przesiewowego.

Kolonoskopia to badanie dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Polega na oglądaniu wnętrza jelita grubego. Przeprowadza się je z użyciem specjalnego sprzętu zwanego kolonoskopem. Ma on postać zakończonego kamerą giętkiego wziernika o średnicy około 10 mm, który wprowadza się przez odbyt. Rejestrowany obraz jest przesyłany na monitor.
W czasie kolonoskopii można pobrać wycinek błony śluzowej jelita grubego (tzw. biopsję), który przekazuje się do badania histopatologicznego. Możliwe jest również przeprowadzenie drobnych zabiegów – usunięcia polipów zwiększających ryzyko raka jelita grubego, poszerzenia zwężeń jelitowych czy zatamowania krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego.

Jak przygotować się do badania?

Kolonoskopia wymaga od pacjenta specjalnego przygotowania, które wpływa na jakość badania, zmniejsza ryzyko powikłań i przeoczenia nieprawidłowych zmian w jelicie. 
Aby badanie było miarodajne, konieczne jest oczyszczenie jelita grubego z treści pokarmowej.

7 dni przed badaniem

Po konsultacji z lekarzem pacjent powinien odstawić preparaty żelaza. Osoby zażywające leki przeciwzakrzepowe (np. warfaryna, acenokumarol, dabigatran, rywaroksaban) lub przeciwpłytkowe (np. kwas acetylosalicylowy, klopidogrel) powinny skontaktować się z lekarzem prowadzącym, ponieważ w niektórych sytuacjach konieczne jest odstawienie tych leków nawet kilka dni przed kolonoskopią.

3            3 dni przed badaniem

Przez 3 dni pacjent powinien stosować dietę ubogoresztkową (z małą zawartością błonnika). Należy unikać surowych owoców i warzyw (szczególnie zawierających pestki, takich jak kiwi, ogórki, maliny, winogrona, pomidory, truskawki, porzeczki), przetworów z nich wykonanych, a także pieczywa z ziarnami. Poza tym warto zrezygnować z produktów o intensywnie czerwonym zabarwieniu, jak buraki, ponieważ mogą one utrudniać ocenę śluzówki jelita.

W przeddzień badania

Można zjeść lekkostrawne ubogoresztkowe śniadanie, np. budyń, kisiel, a na obiad zupę typu krem albo przecedzony bulion. Po godz. 15.00 nie wolno jeść żadnych posiłków, można tylko pić klarowne płyny, np. wodę niegazowaną, kompot bez owoców. Dieta płynna jest ważna zwłaszcza w przypadku pacjentów z zaparciami. Dzień przed badaniem, w godzinach popołudniowych, należy rozpocząć stosowanie doustnych środków przeczyszczających w postaci roztworu do picia. Trzeba przyjmować je w dawce i z częstotliwością zgodną z zaleceniami opisanymi w ulotce preparatu.

W dniu badania

Nie można nic jeść. Na 6 godzin przed kolonoskopią w znieczuleniu, należy zrezygnować z picia.

Przygotowanie do badania z użyciem preparatu Moviprep

Badanie w godzinach 8:00 – 14:00

- 5 dni przed badaniem przejdź na dietę bezresztkową (opisaną w punkcie o zasadach ogólnych).
- Dzień przed badaniem zastosuj dietę płynną – woda, przecedzony bulion, przecedzone soki, herbata, niegazowane napoje.
- Przed godziną 16:00 przygotuj i wypij preparat Moviprep: zawartość 1 torebki A i 1 torebki B wsyp do pojemnika i dolej do niego
  wodę niegazowaną – 1 litr. Płyn wypij w tempie 1 szklanka co 15 minut.
- W ciągu następnych 30 minut wypij jeszcze 2 szklanki niegazowanej wody.
- O godzinie 20:00 powtórz czynności: wypij drugą dawkę rozpuszczonego preparatu (przygotowaną w taki sam sposób)
  i 2 szklanki wody.

Badanie w godzinach 15:00 – 19:00

- 5 dni przed badaniem przejdź na dietę bezresztkową (opisaną w punkcie o zasadach ogólnych).
- Dzień przed badaniem zastosuj dietę płynną – woda, przecedzony bulion, przecedzone soki, herbata, niegazowane napoje.
- Po godziną 17:00 w dniu poprzedzającym badanie przygotuj i wypij preparat Moviprep: zawartość 1 torebki A i 1 torebki
  B wsyp do pojemnika i dolej do niego wodę niegazowaną – 1 litr. Płyn wypij w tempie 1 szklanka co 15 minut.
- W ciągu następnych 30 minut wypij jeszcze 2 szklanki niegazowanej wody.
- W dniu badania do godziny 8:00 (NIE PÓŹNIEJ) powtórz czynności: wypij drugą dawkę rozpuszczonego preparatu
  (przygotowaną w taki sam sposób) i 2 szklanki wody.

Jakie są przeciwwskazania do kolonoskopii?

Bezwzględnymi przeciwwskazaniami do kolonoskopii są ostre stany w jamie brzusznej, takie jak zapalenie otrzewnej, perforacja jelita, ostre zapalenie uchyłków jelita grubego. Dodatkowo do przeciwwskazań względnych (rozpatrywanych indywidualnie przez lekarza) należą również: ciąża (II oraz III trymestr), objawowy tętniak aorty brzusznej, ciężkie zaburzenia krzepnięcia, a także zaostrzenie stanów przewlekłych np. niewydolności oddechowej lub serca. Ostateczną decyzję o wykonaniu badania podejmuje lekarz.

Jak przebiega kolonoskopia?

Kolonoskopia diagnostyczna trwa około 15–20 minut i zazwyczaj nie wymaga znieczulenia ogólnego. W przypadku konieczności rozszerzenia zakresu badania czas jego trwania  wydłuża się do 30–40 minut. Kolonoskopia przeprowadzana jest w pozycji leżącej na boku, ze zgiętymi w kolanach nogami. Pozycja może ulec zmianie w celu lepszego uwidocznienia jelita. W czasie badania do światła jelita wprowadza się pod ciśnieniem gaz. W ten sposób dochodzi do poszerzenia jelita, co ułatwia wprowadzenie kolonoskopu i obserwację śluzówki. Kolonoskopia może powodować u pacjenta pewien dyskomfort i wiązać się z dolegliwościami bólowymi, które wywołuje odruchowe obkurczanie jelita. Jeżeli są one silne, badanie może zostać przeprowadzone w krótkotrwałym znieczuleniu. Na kolonoskopię należy zabrać ze sobą dowód osobisty, ostatnie wyniki badań laboratoryjnych oraz obrazowych (USG, RTG, poprzednie badania endoskopowe), a także dokumentację medyczną (przebyte hospitalizacje, zabiegi). Po badaniu pacjent pozostaje w placówce ok. 2 godzin. W przypadku znieczulenia pacjent przez 12 godzin nie może prowadzić pojazdów mechanicznych.

Jakie mogą wystąpić powikłania?

Powikłania kolonoskopii diagnostycznej takie jak nasilone krwawienie lub perforacja ściany jelita zdarzają się bardzo rzadko, częściej u osób starszych, po wcześniejszych zabiegach w obrębie jamy brzusznej lub z chorobami zapalnymi jelit. Gdy występuje konieczność usunięcia polipa podczas badania, ryzyko krwawienia jest większe i wynosi około 1%.

Do typowych dolegliwości występujących po badaniu zalicza się dyskomfort, wzdęcia i skurcze brzucha, a także nasilone oddawanie gazów. W razie dłuższego utrzymywania się lub znacznego nasilenia bólu, a także w przypadku wystąpienia gorączki lub krwawienia należy pilnie zgłosić się do lekarza.

Wczesna diagnoza to większa szansa na wyleczenie lub lepszą jakość życia.